دندان شکسته چیست؟ بهترین راه‌حل‌ها برای جلوگیری از آن

دندان‌ها از مهم‌ترین بخش‌های بدن هر انسانی به شمار می‌روند، داشتن دندان‌هایی سالم مشروط به انجام روش‌های درست حفظ و نگهداری دندان‌ها است. اما ممکن است در برخی موارد و به هر دلیلی مانند افتادن، خوردن غذاهای نامناسب یا دندان قروچه، دندان‌ها از حالت اصلی خود خارج شده و در واقع دچار شکستگی شوند. در این صورت ظاهر افراد تغییر کرده و ممکن است فرد با عدم اعتمادبه‌نفس کافی روبرو شود. در صورت شکستن هر کدام از دندان‌ها، صرف‌نظر از میزان شکستگی یا لب پر شدگی، بهتر است در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرد. دندان‌پزشک با توجه به شرایط دهان و دندان‌ها، می‌تواند کشیدن، پر کردن، عصب‌کشی یا پیوند دندانی را تجویز کرده و در نهایت دندان را به شکل اصلی خود در آورد، پس برای درک بهتر اینکه دندان شکسته چیست و راه حل های آن با این مقاله از فروشگاه اینترنتی آریاتندیس همراه باشید.

دندان شکسته چیست؟

دندان‌ها یکی از موارد و مؤلفه‌های مهم در ظاهر و چهره افراد به شمار می‌روند. داشتن دندان‌های تمیز، به مراقبت و نگهداری زیادی نیاز دارد، اما در برخی موارد ممکن است دندان‌ها آسیب دیده یا شکسته شوند، به ویژه اگر فردی دندان جلوی شکسته داشته باشد احتمالاً به اعتمادبه‌نفس کمتری خواهد داشت. دندان شکسته چیست؟ در واقع دندانی است که ضعیف شده، شکسته و از شکل اصلی و واقعی یک دندان خارج شده است. دندان‌های شکسته معمولاً به ترمیم و جرم گیری از طریق تجهیزات جرم گیری، کشیدن یا جایگزینی نیاز دارند.

میزان و شکستگی دندان تأثیر مستقیمی بر نحوه ترمیم آن‌ها دارد. شاید برخی ترجیح دهند دندان‌های شکسته خود را درمان نکرده و همان‌طور با آن زندگی کنند. اما باید بدانید که دندان‌های شکسته گاها منجر به نابودی و پوسیدگی دندان و حفره‌های دهانی می‌شود.

علل اصلی شکستن دندان‌ها

شکستن دندان می‌تواند علل مختلف و زیادی داشته باشد. اما به طور کلی می‌توان گفت ضعیف بودن دندان و مینای آن‌ها منجر به آسیب سریع و گاها شکستن آن‌ها می‌شود. این اتفاق ممکن است در هر سنی رخ بدهد و ارتباطی به کودک یا بزرگ‌سال بودن ندارد. در هر حال باید به دنبال راه‌حل بود و دندان را تقویت کرد. در ادامه برخی از دلایل اصلی شکستن دندان‌ها بررسی می‌شوند.

بیماری‌ها

بیماری‌های مختلفی ممکن است منجر به آسیب و شکستن دندان‌ها شوند. مثلاً یکی از علل اصلی خرابی دندان‌ها را می‌توان عوامل ارثی و ژنتیکی در نظر گرفت. برخی دیگر از بیماری‌های ژنتیکی هم وجود دارند که جنس دندان‌ها را آسیب‌پذیر می‌کنند. این موارد باعث می‌شوند دندان‌ها بشکنند یا لثه دچار مشکل شود. همچنین پوکی استخوان و بیماری‌های کلیوی از جمله بیماری‌هایی هستند که بر دندان‌های فرد تأثیر دارند.

خوردن غذاهای نامناسب

غذا تأثیر مستقیمی  بر دندان‌ها دارد. غذاهای چسبناک یا شیرین باعث ضعیف شدن و گاهی از بین رفتن دندان‌ها می‌شوند. بعلاوه، استفاده نامناسب از دندان مانند شکستن پوست سفت آجیل‌هایی مانند گردو یا فندق، جویدن یخ، آب‌نبات یا جویدن زیاد آدامس باعث نابودی مینای دندان و در نتیجه شکستن دندان خواهد شد.

دندان قروچه

دندان قروچه یکی از مشکلات شایع دهانی به شمار می‌رود. تحقیقات نشان داده‌اند که از بین هر سه نفر، حداقل یک نفر به دندان قروچه ابتلا دارد. فشردن بیش از حد دندان و ساییدن آن‌ها موجب فرسایش و نابودی سطح دندان می‌شود. همچنین فشار ناشی از استرس نیز همین نتیجه را به همراه دارد. اگر فردی دارای بیماری‌های زمینه‌ای باشد یا به صورت ارثی دندان‌هایی آسیب‌پذیر داشته باشد، ممکن است با کمی فشار دندان‌ها شکسته و آسیب ببینند. برای رفع این مشکل بهتر است شب‌ها هنگام خواب از گاردهای محافظ دندان استفاده شود.

پوسیدگی دندان

فواید مسواک زدن بر هیچ‌کس پوشیده نیست. مسواک زدن باعث می‌شود ذرات ریز غذا که بین دندان‌ها گیر کرده از بین برود، اما مسواک زدن نباید بیش از حد باشد. باید به این نکته نیز توجه داشت که مسواک زدن به تنهایی نمی‌تواند تمامی مواد غذایی باقیمانده لای دندان‌ها را نیز از بین ببرد. در صورت ماندن این مواد غذایی در بین دندان‌ها به تدریج، دندان‌ها آسیب دیده و پوسیده می‌شوند، دندان‌های پوسیده مقاومت بسیار پایینی داشته و در نهایت دچار شکستگی خواهند شد. در نتیجه توصیه می‌شود پس از هر بار مسواک زدن، حتماً از نخ دندان نیز استفاده شود تا میزان پوسیدگی‌های احتمالی به حداقل برسد.

با دندان شکسته بچه چه کنیم؟

شکستن دندان کودکان به دلیل علاقه آن‌ها به خوراکی‌های شیرین، یا زمین خوردن تصادفی آن‌ها شایع‌تر است. در صورت عدم رسیدگی به این مشکل، به خصوص اگر شکستگی در دندان‌های جلویی رخ داده باشد، ممکن است کودک در آینده دچار مشکل مربوط به اعتمادبه‌نفس شود، زیرا دندان‌ها نقش بسیار مؤثری در ظاهر افراد دارند.

در صورتی که دندان کودک شکست، بهتر است به سرعت قسمت شکسته شده را در شیر یا بزاق دهان کودک قرار داده و به دندان‌پزشک مراجعه کرد. دندان‌های شکسته به‌هیچ‌عنوان نباید خشک شوند زیرا در این صورت کاربردی نخواهند داشت. در صورتی که قسمت کوچکی از دندان اصطلاحاً لب پر شود نیز پزشک می‌تواند با استفاده از ابزارها و مواد مخصوص، آن بخش را سر جای خود قرار دهد.

در منزل دندان شکسته را با چه چسبی بچسبانیم؟

باید بدانید که پیوند زدن دندان شکسته در منزل ممکن نیست. زیرا این کار باید به کمک چسب‌های مخصوص دندان که تنها توسط دندان‌پزشک استفاده می‌شود، انجام گیرد. در صورتی که پزشک تشخیص دهد دندان قابل چسباندن است، از چسب مخصوص استفاده کرده و دندان را به حالت اول بازمی‌گرداند.

شکستگی شدید دندان

گاها ممکن است شکستگی دندان بسیار شدید باشد. در این صورت پزشک به شما اعلام می‌کند که دندان به عصب رسیده است. در این موارد دندان شکسته نیاز به عصب‌کشی دارد. این اتفاق در مواردی می‌افتد که شکستگی عمیق بوده و عصب یا ریشه مشخص باشد. پزشک محل مورد نظر را تمیز کرده و عصب دندان را اصطلاحاً می‌کشد. سپس به کمک مواد مخصوص پر کردن مانند آمالگام دندان را پر می‌شود. در نهایت دندان شکسته روکش می‌شود تا دوام و زیبایی ظاهری بیشتری داشته باشد. دندان شکسته عصب‌کشی شده به مراقبت زیادی نیاز دارد و معمولاً عصب‌کشی‌ها در دو جلسه با فاصله سه روز الی یک هفته انجام می‌شوند.

کشیدن دندان شکسته چیست؟

در برخی موارد شکستن دندان به اندازه‌ای شدید است که توصیه می‌شود به سرعت کشیده شود تا به سایر دندان‌ها و حفره دهانی آسیبی وارد نشود. کشیدن دندان شکسته گاهی دشوار بوده و دندان‌پزشک مجبور به جراحی و خارج کردن ریشه از دهان خواهد بود. با این حال، همه دندان‌های شکسته نیاز به کشیدن نداشته و گاها با ترمیم و پر کردن، مشکل آن‌ها رفع خواهد شد. در موارد زیر دندان‌پزشک ترجیح می‌دهد روش درمان را با کشیدن دندان‌های شکسته ادامه دهد:

• در صورت پوسیدگی شدید دندان و ممکن نبودن استفاده از روکش
• شکستگی در اثر وارد شدن ضربات شدید به دندان
• وجود بیماری زمینه‌ای مانند پریودنتال و نبود استخوان کافی برای پایدار نگه‌داشتن دندان

پر کردن دندان شکسته چیست؟

شاید این سؤال برای شما پیش بیاید که آیا دندان شکسته پر می‌شود؟ باید بگوییم بله. البته پر کردن دندان شکسته مشروط به مواردی است. دندان‌پزشک در صورتی تصمیم به پر کردن دندان شکسته می‌کند که اولاً شکستگی کم و سطحی باشد. زیرا در صورتی که شکستگی زیاد و عمیق باشد، یا پوسیدگی دندان باقی‌مانده زیاد باشد، احتمالاً پر کردن آن مشکل را حل نمی‌کند.

به جز پر کردن، در برخی موارد نادر می‌توان گفت که دندان شکسته جوش می‌خورد، این اتفاق معمولاً در دندان کودکان رخ می‌دهد، زیرا دندان‌های محکمی داشته و احتمالاً ضربات وارد شده که منجر به دندان شکسته می‌شود شدید نیست. در این موارد باید قسمت دندان شکسته را در مایعی مانند شیر قرار داد و به سرعت به دندان‌پزشک مراجعه کرد، دندان‌پزشک به کمک مواد و ابزار مخصوص آن قسمت را سر جای خود قرار داده و محکم می‌کند. پس از مدتی دندان به حالت اولیه بازمی‌گردد.

حال این سؤال پیش می‌آید که اگر دندان پر شده شکسته شود باید چه کرد؟ در این موارد، اگر شکستگی یا ترک زیاد باشد و پر کردن مجدد چاره کار نباشد، احتمالاً دندان کشیده می‌شود، اما در صورتی که شکستگی کم باشد، دندان‌پزشک دندان را خالی کرده و مجدداً پر می‌کند.

با دندان شکسته عقل چه کنیم؟

اگر شما هم از آن دسته افرادی باشید که مینای دندان‌هایتان محکم بوده و دندان‌هایی با ریشه قوی دارید، احتمالاً با درد دندان‌های عقل مواجه شده‌اید. دندان عقل در انتهای حفره دهانی رشد کرده و آخرین دندان است. این دندان‌ها معمولاً در نوجوانی و گاهی جوانی رشد می‌کنند و نباید انتظار رشد آن‌ها را از زمان کودکی داشت. اکثراً رشد این دندان‌ها با درد شدید همراه است.

 در بیشتر موارد نیز پزشک توصیه می‌کند برای جلوگیری از فشار به سایر دندان‌ها، این دندان‌ها کشیده شوند. در صورتی که دندان عقل شکسته شود و دندان‌های دیگر نیز دچار آسیب باشند، عموماً پزشک راه درمانی پر کردن و ترمیم را در نظر می‌گیرد. اما در صورت سالم بودن دندان‌های دیگر، دندان شکسته عقل را می‌کشد، گاها کشیدن دندان‌های عقل به خصوص دندان‌های عقل پایین با جراحی و بخیه همراه هستند.

اگر دندان شکسته را قورت دهیم چه می‌شود

در صورتی که دندان شکسته بزرگ نباشد و تنها قسمت کوچکی از آن قورت داده شود، احتمالاً بدون دردسر دفع خواهد شد و هیچ مشکلی پیش نمی‌آید. اما اگر دندان بزرگ باشد یا چند ساعت پس از قورت دادن دردهایی مانند درد شکم به وجود بیاید، بهتر است به پزشک مراجعه شود تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود.

روش درمان شکستگی دندان در طب اسلامی

همان‌طور که می‌دانید امروزه افراد زیادی به طب اسلامی یا سنتی معتقد بوده و گاها اکثر بیماری‌های خود را به کمک داروهای گیاهی رفع می‌کنند. این سؤال ممکن است ذهن خیلی‌ها را به خود مشغول کرده باشد که آیا درمان دندان شکسته با طب اسلامی ممکن است؟ شکستن دندان یکی از معدود مشکلاتی است که به‌هیچ‌عنوان به کمک داروهای گیاهی حل نمی‌شود. هرچند در طب اسلامی راه‌هایی مانند جویدن کندر، مالیدن پوست تازه گردو به دندان، ترکیب و مالیدن مقداری عسل با سرکه برای افزایش استحکام دندان پیشنهاد می‌شود، اما در صورت شکستن دندان، راهی برای جوش دادن یا پر کردن دندان در روش‌های طب اسلامی وجود ندارد. 

علت سیاه شدن دندان شکسته چیست؟

عوامل مختلفی ممکن است در به وجود آمدن دندان شکسته سیاه شده نقش داشته باشند که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:

• پوسیدگی
• تخریب پالپ
• تغییر رنگ قسمت داخلی دندان
• قرارگیری در معرض مواد ترمیمی فلزی

برای جلوگیری از سیاه شدن دندان شکسته باید به خوبی از دندان مراقبت کرده و پس از هر بار غذا خوردن، حتماً از مسواک و نخ دندان استفاده کرد.

کلام آخر

دندان‌ها نقش مهمی در زیبایی ظاهری داشته و دندان‌های شکسته ممکن است از اعتمادبه‌نفس افراد بکاهند. در نتیجه بهتر است بلافاصله پس از شکستن دندان به پزشک مراجعه کرد، در برخی موارد پزشک تشخیص می‌دهد دندان را کشیده یا پر کند. گاهی نیز در صورتی که فرد قسمت شکسته شده را همراه داشته باشد، پزشک آن قسمت را به کمک چسب مخصوص به دندان اصلی پیوند می‌دهد.